LODEWIJK – VERSLAG VAN EEN ONGEWIS AVONTUUR

Gewekt worden door het geluid van een aantal appjes. Leuk als je jarig bent, maar ik was niet jarig op donderdag 14 januari. Ik was bezig met de afronding van een boek over Lodewijk Asscher, die een dag later op het online-congres van de Partij van de Arbeid tot lijsttrekker zou worden uitgeroepen. Tenminste, dat verwachtte ik.

Maar dat gebeurde dus niet. Asscher liet die donderdagochtend in een video-boodschap op Facebook weten dat hij de PvdA niet meer zou kunnen leiden naar een verkiezingsoverwinning. Vanwege de discussie over zijn rol in de toeslagenaffaire. Natuurlijk had ik rekening gehouden met dit scenario. Maar nadat tal van partijprominenten zich achter hem hadden geschaard, geloofde ik dat het wel goed zou komen.

Niet dus.

Spannend

Ruim drie-en-een half jaar eerder was ik aan dit ongewisse avontuur begonnen. Want ongewis was het toen ook al. Na de grootste nederlaag in de parlementaire geschiedenis van ons land (29 zetels verlies) geloofde ik dat als iemand de PvdA er weer bovenop zou kunnen helpen, dat Lodewijk Asscher zou zijn. Ik kende hem als voortvarend wethouder in Amsterdam. Had hem wel eens geïnterviewd en was onder de indruk van zijn politieke talent. Toegegeven, als minister was hij wat kleurloos gebleven en de manier waarop hij Diederik Samsom aanviel tijdens de lijsttrekkersverkiezing van 2016 was niet al te zachtzinnig, maar alom werd hij gezien als de grootste groeibriljant van de sociaal-democratie op dat moment. Met mijn redacteur bij uitgeverij Ambo/Anthos, Ageeth Heising, was ik er al gauw uit: wat zou een boek over hem spannend zijn. Wat zou hij doen om de PvdA uit het slop te halen? Ging hem dat lukken? En hoe interessant om dat proces van dichtbij te volgen, tot aan de verkiezingen van 2021.

Uniek

Voorwaarde was wel dat Lodewijk Asscher er zelf aan mee wilde werken, zonder dat hij over mijn schouder meekeek. Ik mocht langskomen. Hij wilde eerst niet dat er een boek over hem kwam, het ging om de partij, niet om zijn persoon. Maar, zei hij er na een paar seconde stilte direct achter aan, als ik het toch zou doen wilde hij er wel aan meewerken. Zo begon het avontuur, voor zowel hem als ik. Het was een uniek experiment, want ik reconstrueerde niet achteraf wat Asscher deed en wat hij had moeten doen, nee ik keek naar iets wat nog geschiedenis moest worden. Onbevangen, want ik wist net als hij niet wat werkte, wat goed ging en wat niet en hoe het uiteindelijk zou eindigen.

Stoicijns

De titel van het boek werd Lodewijk, portret van een stoïcijns optimist. Die omschrijving gaf hij zichzelf, zo ondertekende hij zijn mailtjes aan intimi. Toen ik een week voor het PvdA-congres van januari vroeg of hij vanwege de toeslagenaffaire en de kritiek vanuit zijn eigen partij ooit een moment overwogen had om zich terug te trekken als lijsttrekker, schreef hij: ‘Nee, want dan klopt de titel van jouw boek niet meer’. 

Het liep dus anders. Zo stoïcijns was hij dus ook weer niet. De ondertitel werd: de val van een politiek talent. Want dat was hij. En misschien is hij nog niet definitief verloren voor politiek of bestuur. Wie zal het zeggen. Maar dat ga ik niet meer volgen. Op naar een ander avontuur.

Lodewijk, de val van een politiek talent is vanaf 5 februari te koop in de (online) boekwinkel. 

https://amboanthos.pr.co/195614-lodewijk-portret-van-een-stoicijns-optimist@